Enerji Enstitüsü’nün TÜBİTAK MAM bünyesinde bulunan 7 araştırma enstitüsünden biri olduğunu söyleyen MAM Enerji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdülkadir Balıkçı,  InnoTrans 2018 fuarında büyük ilgi gördüklerini belirtti.

RailwayTurkey: Kısaca sizi tanıyabilir miyiz?

Abdülkadir Balıkçı: TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdülkadir Balıkçı. Gazi Üniversitesi Mezunuyum. Yüksek Lisans ve Doktora öğrenimlerimi ABD’de Polytechnic Üniversitesi’nde tamamladım. 1999 – 2001 yılları arasında Polytechnic University de Araştırma Görevlisi, 2001 – 2004 yılları arasında New England ISO’da Sistem Planlama Mühendisi olarak çalıştım. 2004 yılında Gebze Teknik Üniversitesi Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde göreve başladım. 2012 yılında doçent, 2017 yılında profesör unvanı aldım. 2014 yılında TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü’ne müdür olarak atandım. Güç elektroniği, batarya yönetim sistemleri, elektrikli çekiş sistemleri, yenilenebilir enerji, elektromanyetik fırlatıcılar, güç sistemleri ve elektrik makinaları gibi konularda proje ve çalışmalarım bulunmaktadır.

RailwayTurkey:TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü hakkında bilgi verir misiniz?

Abdülkadir Balıkçı: TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) bünyesinde bulunan Enerji Sistemleri Bölümü, Şubat 1996’da Çevre Mühendisliği Bölümü ile birleşerek Enerji Sistemleri ve Çevre Araştırma Enstitüsü (ESÇAE)’nü oluşturmuştur. Bu tarihten itibaren 6 yıl boyunca enerji ve çevre alanlarında aynı enstitü çatısı altında çalışmalar yürüten bu iki birim, önemli projelere imza atmış, deneyim, bilgi birikimi, ölçme ve değerlendirme alt yapısını uluslararası ölçekte geliştirmiştir. 3 Ekim 2004 tarihinde yapılan TÜBİTAK Bilim Kurulu’nda alınan karar gereği, “Enerji Enstitüsü” kurularak, ESÇAE-Enerji Teknolojileri Stratejik İş Birimi bu enstitü çatısı altına alınmıştır.

TÜBİTAK MAM bünyesinde bulunan 7 araştırma enstitüsünden biri olan Enerji Enstitüsü ileri ve yenilikçi enerji ve ulaşım teknolojileri alanlarında geliştirdiği teknolojileri uygulamaya dönüştürmekte ve geliştirmektedir. Enstitü, bünyesinde bulunan 260’ın üzerinde personelden oluşan 15 farklı uzman ekip ile TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi ve ODTÜ kampüsünde faaliyetlerini sürdürmektedir.

Enerji Enstitüsü Raylı Taşıt Teknolojileri Ekibi, ulaşım araçlarına yönelik faaliyetlerinin bir parçası olarak uygulamalı Ar-Ge projeleri yürütmektedir. Ekip bu kapsamda raylı taşıtlar için çekiş sistemi (cer konverteri, cer kontrol ünitesi, cer motoru), tren kontrol ve yönetim sistemi geliştirilmesi ile raylı araç mekanik tasarım ve dinamik modelleme alanlarında çalışmalar gerçekleştirmekte ve ürünler ortaya koymaktadır. Ekip “E1000 Tip Elektrikli Lokomotif Geliştirilmesi”, “Milli Raylı Taşıt Sistemleri Geliştirilmesi”, “Bursaray Duewag SG2 Raylı Sistem Aracı için Çekiş Sistemi Geliştirilmesi” projelerini başarıyla tamamlamış olup “E5000 Elektrikli Lokomotif Geliştirilmesi” ve “Dizel Elektrikli Lokomotifler için Cer Sistemi Geliştirilmesi” projelerini yürütmeye devam etmektedir.

RailwayTurkey:InnoTrans 2018 fuarında hangi ürünlerinizi-hizmetlerinizi sergilediniz?

Abdülkadir Balıkçı: InnoTrans 2018 fuarında, E1000 Tip Elektrikli Lokomotif Geliştirilmesi projesi kapsamında TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü Raylı Taşıt Teknolojileri Ekibi tarafından %100 yerli olarak geliştirilen 1MW gücünde Cer Konverteri, Cer Kontrol Ünitesi, Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi ürünleri sergilendi ve büyük ilgi gördü. Bilindiği üzere söz konusu ürünler ile Türkiye’nin ilk yerli elektrikli lokomotifi E1000 hayata geçirildi.

Bu ürünlerin yanı sıra diğer Ar-Ge projeleri kapsamında geliştirilmiş olan Hafif Raylı Araçlar için Cer Sistemi ve Cer Motoru gibi ürünler ile devam etmekte olan “E5000 Tip Elektrikli Lokomotif Geliştirilmesi” projelerine ait de bilgi paylaşım imkânı bulundu. “E5000 Tip Elektrikli Lokomotif Geliştirilmesi” projesi,  1 MW gücünde cer sistemi ile başlayan çalışmaların daha yüksek güçte çekiş sistemlerine sahip farklı raylı taşıt uygulamalarına da rahatlıkla uyarlanabilme özeliğini taşıması ile gündeme geldi. Paydaşlarla yapılan karşılıklı görüşmeler sonucunda; TCDD’nin ihtiyaçlarına uygun, TSI sertifikasına sahip, yük ve yolcu taşımacılığı yapabilecek modern bir elektrikli lokomotifin TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü’nün liderliğinde üretilmesine yönelik projenin başlatılmasına karar verildi. TCDD’nin müşterisi olduğu TÜBİTAK 1007 destekli projede TÜLOMSAŞ, İTÜ, SAVRONİK, MEDEL ve SÖNMEZ TRAFO ortak olarak yer alıyor. Proje kapsamında ürün ve teknoloji geliştirme faaliyetleri devam ediyor.

RailwayTurkey:Fuar beklentilerinizi karşıladı mı? Fuar hakkındaki görüşlerinizi öğrenebilir miyiz?

Abdülkadir Balıkçı: Öncelikle InnoTrans, demiryolu sektörünün ilgili her alt grubunu içeren ürün, teknoloji ve hizmetlere yönelik ihtiyaç sahiplerini bir araya getirmektedir. Bu nedenle yeni işbirliklerinin oluşturulması, güncel teknoloji ve sektörel gelişmeler hakkında bilgi edinilmesi bakımından gerçek anlamda fayda sağlamaktadır. Bunun yanı sıra demiryolu sektörü için geliştirilen son teknoloji ürünlerin bilinirliğini sağlaması nedeniyle de teknoloji geliştirme hedefiyle çalışan kurumlar için oldukça önemli bir etkinlik olma özelliği taşımaktadır.

InnoTrans’a katılım Raylı Taşıt Teknolojileri Ekibi tarafından geliştirilen katma değeri yüksek teknoloji ürünlerinin ulusal ve uluslararası ölçekte tanınırlığının sağlanması açısından oldukça önemli bir araç olmaktadır. Ülkemizde raylı taşıt çekiş ve kontrol sistemleri konularında Ar-Ge faaliyetlerinin ve geliştirilmiş ürünlerin geldiği seviyenin sektör temsilcilerine gösterilmesi ile sektörün sağlıklı gelişimine katkıda bulunulmaktadır. Aynı zamanda sektörün teknolojik gelişme trendini yakalama imkânı bulunarak gelecek çalışmaların yönlendirilmesine katkı sağlamaktadır.