TCDD Teknik: Türkiye’nin Demiryolu Mühendisliğinde Güçlü Adımları
TCDD Teknik, 2017 yılında kurulmasının ardından demiryolu sektörünün ihtiyaçlarına yönelik mühendislik çözümleri üretme amacıyla faaliyetlerine başladı
TCDD Teknik: Türkiye’nin Demiryolu Mühendisliğinde Güçlü Adımları
TCDD Teknik, 2017 yılında kurulmasının ardından demiryolu sektörünün ihtiyaçlarına yönelik mühendislik çözümleri üretme amacıyla faaliyetlerine başladı. Şirketin kuruluş vizyonu; bakım mühendisliği, hat revizyonları, test ve devreye alma süreçleri, ölçüm mühendisliği ve sertifikasyon alanlarında kamuya stratejik destek sunmak; aynı zamanda sinyalizasyon, kent içi raylı sistemler ve demiryolu araçları özelinde yerli ve milli teknolojiyle güçlü bir mühendislik ekosistemi kurmak üzerine şekillendi.
Yurt dışına olan teknik bağımlılığı azaltmak adına hem ekipman yatırımları gerçekleştirildi hem de uzman insan kaynağı yetiştirildi. Bu kapsamda, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın deneyimini yurt dışına taşımak da şirketin temel hedeflerinden biri oldu.
Bugün 350’den fazla mühendis ve mimar, 800 mavi yaka teknik personel ve 100 kişilik idari kadro ile TCDD Teknik; TCDD başta olmak üzere, tüm paydaşlarına çok disiplinli çözümler sunuyor. Stratejik Plan çerçevesinde şirket içi dijitalleşme adımları hızlandırılırken, bilgi yönetimi sistematik hale getirildi. İnsan odaklı ve çevreye duyarlı bir şirket kültürü oluşturulması yönünde kararlılıkla ilerleniyor.
Uluslararası Vizyon ve Yerli Mühendislik Gücü
TCDD Teknik Genel Müdürü Mustafa Özdöner, şirketin yerli ve yenilikçi teknolojiler geliştirerek uluslararası projelerde daha etkin bir rol üstlenmeyi hedeflediğini vurguladı:
“Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Sayın Abdulkadir Uraloğlu’nun vizyonu doğrultusunda, Türkiye’nin mühendislik gücünü dünya ile buluşturacak yeni projeler geliştirmeye devam ediyoruz. Son birkaç yıl içerisinde oluşturduğumuz mühendislik kapasitesi ve TCDD’nin yaklaşık 170 yıllık köklü kurumsal birikimi sayesinde, sadece 2024 yılı içinde 10’dan fazla uluslararası ihaleye katılım sağlanmıştır. Önümüzdeki yıllarda bu girişimlerin somut sonuçlarını alacağımıza inanıyoruz.
Uluslararası projeler kapsamında; Tanzanya’da TRC personeline yönelik teorik ve pratik demiryolu eğitimleri verilmiş, Senegal ve Uganda’da ise hat geometri ölçüm hizmetleri sunulmuştur. Son dönemde ivme kazanan Kalkınma Yolu Projesi çerçevesinde, Irak’taki iş fırsatlarını genişleterek bölgede güçlü ve sürdürülebilir bir varlık oluşturmayı hedefliyoruz.”
TCDD Teknik’in sahadaki deneyimini bakım mühendisliği ile birleştirdiğine dikkat çeken Genel Müdür Mustafa Özdöner, şu ifadeleri kullandı:
“Şirketimiz, kamu ile özel sektör arasında stratejik bir köprü görevi üstlenerek demiryolu sistemlerinde güvenlik ve operasyonel sürekliliği sağlamak adına Türkiye genelinde önemli çalışmalar yürütmektedir. Ülke çapında 21 proje ve 73 şeflikte, yaklaşık 450 kişilik uzman kadromuzla sinyalizasyon sistemlerinin bakım ve onarım faaliyetlerini başarıyla sürdürüyoruz.
Altı farklı yabancı üreticiye ait sinyalizasyon sistemlerini kendi mühendislik kapasitemizle yöneterek hem ciddi bir maliyet avantajı sağlıyor hem de dışa bağımlılığı azaltıyoruz.
Bununla birlikte, yaklaşık 200 kişilik ekibimizle tüm Türkiye genelindeki atölyelerde milli elektrikli tren setleri, yük vagonları, lokomotifler ile demiryolu bakım ve ölçüm araçlarının arıza tespiti ve bakım süreçlerini titizlikle yürütüyoruz.
Sadece konvansiyonel hatlarda değil, kent içi raylı sistemlerde de aktif rol alıyor; Marmaray ve Gayrettepe-İstanbul Havalimanı hatlarında tüm sistemlerin bakım çalışmalarını alanında uzman ekiplerimizle eksiksiz şekilde yerine getiriyoruz.”
Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Ar-Ge Projelerinde Teknolojik Çözümler
TÜBİTAK RUTE iş birliğiyle, iklim değişikliği etkileri nedeniyle altyapıda meydana gelebilecek bozulmaların önceden tespit edilmesi amacıyla Sivas YHT hattında sensör geliştirme çalışmaları yürütüldüğünü belirten Özdöner şu ifadeleri kullandı:
“Ray sıcaklığı ve menfez su seviyesi ölçümlerine ilişkin analizler başarıyla tamamlanmıştır. Sivas Yüksek Hızlı Tren Hattı’nda yürütülen prototip imalat sürecimiz ise son aşamaya gelmiştir.
Trenlerin güvenli takibini sağlamak amacıyla geliştirilen Mini OTMI sistemlerinde; tren tanıma, pantograf denetleme, tekerlek apleti tespiti ve aks rulman sıcaklık ölçümü gibi kritik modüller yer almaktadır. Yakın dönemde Türkiye’nin beş ayrı noktasında faaliyete geçirilmesi planlanan bu sistem sayesinde, bakım ihtiyaçlarının erkenden tespit edilmesi ve böylece işletme güvenliğinin artırılması hedeflenmektedir.
Donanım bağımsız yapıya sahip ATS yer mıknatısı ve araç üstü sistemleri, hem fonksiyonel olarak genişlemeye açık bir altyapı sunmakta hem de maliyet etkin çözümler sağlamaktadır.
Geliştirilen ürünler, uluslararası pazarlardan gelen talepleri karşılayabilecek teknik yeterliliğe ulaşmıştır. Prototip üretimleri tamamlanan bu sistemlerin saha testlerinin önümüzdeki ay içinde tamamlanmasıyla birlikte, seri üretim sürecine geçilmesi planlanmaktadır.
Bakanlığımızın vizyonu ve güçlü desteği doğrultusunda sürdürülen bu Ar-Ge çalışmalarıyla, sistemin güvenlik seviyesi daha da yukarı taşınacak ve yerli donanıma sahip yenilikçi bir çözüm sektöre kazandırılmış olacaktır.”
Ölçüm ve Test Hizmetleri Başarıyla Sürdürülüyor
TCDD’ye ait 8 bölgede, yılda yaklaşık 20.000 kilometrelik hattın geometri ölçümlerinin gerçekleştirildiğini belirten Genel Müdür Mustafa Özdöner, şu açıklamalarda bulundu:
“Demiryolu altyapısında ekartman, eğim, nivelman ve burulma gibi temel geometrik parametrelerin yanı sıra, ondülasyon ve ray profili ölçümleri de başarıyla gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, yılda ortalama 720 kilometrelik ray taşlama çalışmasıyla rayların dayanıklılığı artırılarak hat ömrü uzatılmaktadır.
Konvansiyonel hatlarda kullanılan DEMİRGÖZ sistemi sayesinde, yılda yaklaşık 9.550 kilometrelik hat boyunca ultrasonik muayene yapılmakta; bu sayede raylarda oluşabilecek mikroskobik çatlaklar erken aşamada tespit edilerek bakım ve onarım süreçlerine zamanında müdahale imkânı sağlanmaktadır.
E5000 elektrikli lokomotif ve Milli Elektrikli Tren Setleri (EMU) için; pantograf-katener etkileşimi, elektromanyetik uyumluluk (EMC), fren performansı, gürültü seviyesi ve topraklama gibi kritik test hizmetleri sunulmaktadır.
Bunlara ek olarak, ortofoto üretimi ve detaylı haritalandırma çalışmalarıyla hat dijitalleşmesi desteklenmekte; altyapı yönetimi daha verimli ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulmaktadır.”
Mühendislik Birikimimiz ile Mevcut ve Yeni Açılacak Tüm Hatlarda Yer Alıyoruz
Özdöner, Konya -Karaman, Sivas YHT ve Gaziray projelerinde altyapı, enerji ve sinyalizasyon alanlarında sertifikasyon hizmetleri sunulduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Son dönemde açılan tüm demiryolu hatlarında, ISA (Independent Safety Assessment – Bağımsız Güvenlik Değerlendirmesi) belgelendirme süreçlerinde aktif rol alarak önemli bir uzmanlık ve deneyim kazanmış bulunmaktayız. Türk Standartları Enstitüsü ile yürütülen iş birliği çerçevesinde, sertifikasyon ve belgelendirme süreçlerinin ulusal ve uluslararası standartlara uygun biçimde, tamamen yerli imkânlarla gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.
Etüt, proje ve tasarım hizmetleri kapsamında; güzergâh planlaması, mimari çözümler, yapısal sistemler, elektrik-elektronik altyapılar ve yangın mühendisliği gibi birçok teknik alanda özgün ve sürdürülebilir çözümler geliştirilmektedir.
Bu kapsamda, Pamukova–Osmaneli Çift Hat Projesi, Konya Şehir Hastanesi Tramvay Hattı, Bandırma–Bursa–Yenişehir–Osmaneli Yüksek Hızlı Demiryolu Hattı’na ilişkin kontrollük, danışmanlık ve mühendislik hizmetleri; ayrıca Sivas YHT tünellerine yönelik yangın sistemleri ile Malatya–Gaziantep gar projeleri, bu alandaki güçlü referanslarımız arasında yer almaktadır.
Demiryollarının sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla enerji alanında da kapsamlı çalışmalar yürütülmektedir. U-ŞARJ markası altında şarj ağı işletmeciliğine geçilerek elektrikli araç altyapısının güçlendirilmesine katkı sunulmakta; Marmaray hattı için yenilenebilir enerji projeleri tamamlanmış olup, 200 MW’lik kurulu güce ulaşılması hedefiyle saha planlama faaliyetleri devam etmektedir.
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliği ve T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Sayın Abdulkadir Uraloğlu’nun vizyoner yaklaşımı doğrultusunda, demiryolu sektöründe yerli ve milli çözümlerle hem ülkemize hem de bölge coğrafyasına değer katmaya kararlılıkla devam ediyoruz.”
